Rolnictwo 4.0, czyli tzw. rolnictwo czwartej generacji, było głównym tematem dyskusji, która odbyła się podczas tegorocznego Europejskiego Forum Rolniczego w Jasionce na Podkarpaciu. Jak rolnicy oceniają zastosowanie Rolnictwa 4.0 w uprawie i hodowli zwierząt? Czy to się im opłaca?
Rolnictwo 4.0 wyzwaniem dla rolników
W dyskusji na temat Rolnictwa 4.0, której przewodniczył Bartosz Paszcza ekspert ds. nowych technologii z Klubu Jagiellońskiego, uczestniczyli:
- Jarosław Adamczak Head of Digital Business Claas Polska Sp. z o.o. odpowiedzialny za wdrażanie zaawansowanych systemów rolnictwa precyzyjnego, automatyzację maszyn i integrację rozwiązań cyfrowych w zarządzaniu gospodarstwami,
- dr Jacek Skudlarski – wykładowca w Katedrze Inżynierii Produkcji SGGW, bada m. in. wdrażanie innowacji w rolnictwie,
- dr Tomasz Wojciechowski – adiunkt w Katedrze Inżynierii Biosystemów UPP, autor publikacji oraz realizator projektów badawczo-rozwojowych, obszar rolnictwa precyzyjnego i w obszarze cyfrowych narzędzi wspierających rolnictwo w kontekście zmian klimatu,
- Łukasz Czech, który od ponad 10 lat prowadzi gospodarstwo rolnicze, działające innowacyjnie w obszarze rolnictwa 4.0., pasja do rozwoju sektora przyniosła mu sukcesy w konkursach branżowych, specjalizuje się w działalności badawczo rozwojowej, tworząc innowacyjne rozwiązania.
Jakie korzyści mają rolnicy z zastosowania Rolnictwa 4.0 w swoich gospodarstwach?
Rolnictwo 4.0 nazywane również rolnictwem inteligentnym lub cyfrowym, którego podstawę stanowi wykorzystanie nowoczesnych technologii i urządzeń zintegrowanych z systemami informatycznymi wciąż dla wielu rolników stanowi wielką niewiadomą. Ci, którzy odważyli się na wdrożenie nowoczesnych technologii w swoich gospodarstwach nie mogą powiedzieć, że jest to rozwiązanie bez wad, a ci, którzy wciąż się wahają, raczej prędko nie zdecydują się na krok w innowacje.
Obaw rolników jest wiele, a podstawowa, to czy się opłaca i co daje zastosowanie Rolnictwa 4.0 w gospodarstwach rolnych. Zdaniem Łukasza Czecha, który Rolnictwo 4.0 w swoim gospodarstwie praktykuje od ponad 10 lat, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o korzyści ekonomiczne wynikające z stosowania Rolnictwa 4.0 Jak twierdzi rolnik, w przypadku Rolnictwa 4.0 może mówić o oszczędnościach.
– Jeżeli chodzi o rolnictwo 4.0, to oszczędności mam przede wszystkim badawcze, wiem, że mi dane nie giną i się eksportują z komputera ze spektrofotometrem w kombajnie do chmury – przyznał Czech, dodając, że informacja musi krążyć, żeby podejmować dobre decyzje, żeby częściej zużywać mniej, niż produkować więcej dzięki tym technologiom, co następnie pozwala na oszczędność np. nawozów azotowych.
Dane to paliwo napędowe rolnictwa XXI w.
Zdaniem dr Jacka Skudlarskiego, dane gromadzone w procesie wykorzystania Rolnictwa 4.0, są niczym paliwo napędowe rolnictwa XXI w., dzięki któremu możliwe jest m.in. podejmowanie kolejnych kroków w uprawie roślin.
– Dane, podobnie do robotyzacji, to paliwo XXI w. i są potrzebne po to, żeby rolnik mógł podejmować decyzje. Dane z różnych obszarów, obszarów rozproszonych, z pola, dot. warunków pogodowych, glebowych, budynków inwentarskich, chlewni, kurników, szklarni, innych obiektów, dane zbierane na bieżąco po to, żeby rolnik mógł monitorować procesy produkcyjne i stosunkowo szybko reagować na jakieś anomalie, a przede wszystkim podejmować decyzje dotyczące produkcji, czy w ogóle całego procesu biznesowego, takie jak redukcja zużycia środków ochrony roślin, redukcja nawożenia, zwiększenie ekologizacji, zmniejszenie ilości stosowanych antybiotyków – wyliczał Skudlarski.
Rolnictwo 4.0 zwiększa oszczędności rolników
Dla rolników nie obcujących na co dzień z nowoczesnymi technologiami w rolnictwie Rolnictwo 4.0 stanowi jeden z wariantów Zielonego Ładu, do którego są zachęcani twierdzeniami, m.in. dotyczącymi oszczędności środków ochrony roślin. Jak jednak sygnalizował uczestniczący w dyskusji pracownik pomorskiego ODR, wiele z narzędzi oferowanych przez rynek maszyn rolniczych, jest niedoskonałych, a ich wykorzystanie w gospodarstwach ograniczają przepisy prawa, jak np. w przypadku dronów.
Zdaniem ekspertów, poziom oszczędności w gospodarstwach stosujących rozwiązania Rolnictwa 4.0 jest różny i zależy od specyfiki uprawy – inne będą w sadownictwie, a inne w rolnictwie.
Rolnictwo 4.0 ma szansę na rozwój w Polsce
Jednym z głównych założeń Rolnictwa 4.0 jest ułatwienie rolnikom spełniania standardów zrównoważonej produkcji rolnej. Choć polscy rolnicy podjęli próbę jego wdrożenia, to rozwój tych technologii wymaga jeszcze szerokiej edukacji i wsparcia ze strony instytucji państwowych oraz sektora prywatnego. Zdaniem ekspertów inwestowanie w nowoczesne technologie w perspektywie lat, przyniesie rolnikom wymierne korzyści, zwiększając produktywność i ograniczając wpływ produkcji rolnej na środowisko, nie będzie to jednak możliwe bez podjęcia działań legislacyjnych.
