Po zimie istotnym krokiem jest dokładna analiza stanu plantacji. W przypadku zbóż ozimych zaleca się pobranie losowych próbek roślin z pola, odcięcie nadziemnych części na wysokości około 1,5 cm nad węzłem krzewienia, a następnie umieszczenie ich w wilgotnym środowisku o temperaturze pokojowej. Jeśli po 24 godzinach pojawi się wzrost (przyrosty o długości około 5 mm), oznacza to, że rośliny przetrwały zimę i będą zdolne do dalszej wegetacji.
Dla rzepaku ozimego kluczowe jest sprawdzenie stożków wzrostu. Rośliny umieszcza się w wilgotnej bibule i przechowuje w ciepłym miejscu. Po około tygodniu zdrowe egzemplarze powinny wykazywać seledynowe odrosty liści sercowych. Jeśli stożki wzrostu są ciemnobrązowe lub martwe, może być konieczna likwidacja plantacji lub przesianie rzepaku jarym.
Nawożenie – kluczowy start wegetacji
Marzec to moment, gdy rośliny ozime zaczynają intensywnie pobierać składniki odżywcze. Pierwszą dawkę azotu (N) warto podać, gdy temperatura gleby przekroczy 5°C, co umożliwia jego skuteczne pobranie przez rośliny.
Zboża ozime:
- W zależności od kondycji roślin oraz zasobności gleby, zaleca się aplikację 40–60 kg N/ha w formie saletry amonowej lub mocznika.
- Jeśli zboża są osłabione po zimie, wskazane jest dodatkowe dokarmianie dolistne manganem (Mn) i miedzią (Cu), które wspierają regenerację systemu korzeniowego oraz intensyfikują procesy fotosyntetyczne.
Rzepak ozimy:
- Zalecana dawka azotu w marcu wynosi 60–90 kg N/ha, a na plantacjach o wysokim potencjale plonowania może sięgać nawet 120 kg N/ha.
- Oprócz azotu, rzepak wymaga również odpowiedniej ilości boru (B), molibdenu (Mo) i siarki (S), które zwiększają odporność roślin i poprawiają efektywność pobierania azotu.
Regulacja wzrostu i ochrona przed chorobami
Wiosenna wegetacja to również okres intensywnego wzrostu, co wymaga zastosowania regulatorów wzrostu oraz ochrony przed patogenami.
- Zboża ozime – w fazie krzewienia (BBCH 25–29) można zastosować regulatory wzrostu, takie jak trineksapak etylu lub chlorek chloromekwatu, aby ograniczyć ryzyko wylegania.
- Rzepak ozimy – w fazie wydłużania pędu (BBCH 30–32) stosuje się regulatory wzrostu w celu skrócenia łodygi i poprawy stabilności roślin.
W marcu konieczna jest także kontrola infekcji chorobowych, zwłaszcza mączniaka prawdziwego i septoriozy w zbożach oraz suchej zgnilizny kapustnych w rzepaku. Zabiegi fungicydowe należy dobierać w zależności od warunków atmosferycznych oraz presji chorób.
Podsumowanie – priorytety dla upraw
- Ocena przezimowania – analiza kondycji zbóż i rzepaku na podstawie prób polowych.
- Pierwsza dawka nawożenia azotowego – dostosowana do kondycji plantacji i warunków glebowych.
- Mikroelementy i siarka – kluczowe dla regeneracji i dalszego wzrostu roślin.
- Regulatory wzrostu – wspomagające stabilność roślin i redukujące ryzyko wylegania.
- Ochrona fungicydowa – zapobiegająca rozwojowi chorób w warunkach wilgotnej wiosny.
- Prawidłowe zarządzanie uprawami w marcu 2025 pozwoli na szybkie rozpoczęcie wegetacji i maksymalizację potencjału plonotwórczego zbóż oraz rzepaku.
