Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiło projekty rozporządzeń określających stawki płatności bezpośrednich i płatności obszarowych na rok 2025 — wraz z częścią stawek dla ekoschematów obszarowych.
Choć większość stawek rośnie lub pozostaje blisko poziomu z 2024 r., to gospodarz musi pamiętać: kurs euro, koszty produkcji, warunki klimatyczne i składnik ekologiczny wciąż będą wyraźnie wpływać na opłacalność. Poniżej przegląd najistotniejszych pozycji oraz analiza skutków dla gospodarstw.
Zgodnie z opublikowanymi danymi:
-
Podstawowe wsparcie dochodów („płatność podstawowa”) to 488,55 zł/ha (rok wcześniej: 483,20 zł/ha).
-
Uzupełniające redystrybucyjne wsparcie dochodów – 176,84 zł/ha (rok wcześniej: 168,79 zł/ha).
-
Płatność dla młodych rolników – 248,16 zł/ha (rok wcześniej: 256,55 zł/ha).
-
Płatność dla małych gospodarstw – 960,00 zł/ha (rok wcześniej: 962,73 zł/ha).
-
Uzupełniająca płatność podstawowa – 55,95 zł/ha (rok wcześniej: 63,22 zł/ha).
Dla płatności zwierzęcych m.in.:
-
Do bydła – 322,49 zł/szt. (320,35 zł/szt. w 2024).
-
Do krów – 412,63 zł/szt. (409,86 zł/szt.).
-
Do owiec – 110,16 zł/szt. (109,40 zł/szt.).
-
Do kóz – 48,12 zł/szt. (47,83 zł/szt.).
Dla produkcji roślinnej (wybrane stawki):
-
Rośliny strączkowe na nasiona – 879,96 zł/ha (794,08 zł/ha w 2024).
-
Rośliny pastewne – 430,18 zł/ha (430,10 zł/ha w 2024).
-
Chmiel – 1 864,49 zł/ha (1 852,03 zł/ha w 2024).
-
Ziemniaki skrobiowe – 1 580,89 zł/ha (1 580,89 zł/ha, bez zmiany).
-
Buraki cukrowe – 1 284,14 zł/ha (1 253,34 zł/ha w 2024).
-
Truskawki – 1 495,79 zł/ha (1 154,20 zł/ha w 2024) — znaczny wzrost.
-
Len – 542,69 zł/ha (431,98 zł/ha w 2024) — również wyraźny wzrost.
-
Konopie włókniste – 168,99 zł/ha (125,32 zł/ha w 2024).
Ekoschematy obszarowe (wybrane):
-
Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt 5 pkt – 435,90 zł/ha (435,10 zł/ha w 2024).
-
Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe 5 pkt – 435,90 zł/ha (435,10 zł/ha).
-
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy 1 pkt: 87,18 zł/ha (87,02 zł/ha).
-
Zróżnicowana struktura upraw – 233,13 zł/ha (225,01 zł/ha).
-
Pozostałe: przysługi dla obszarów z roślinami miododajnymi – 931,07 zł/ha (898,66 zł/ha w 2024).
Terminy wypłat i pula środków
Warto zwrócić uwagę także na:
-
Pula na płatności bezpośrednie w 2025 r. wynosi 15,77 mld zł, co oznacza wzrost o ok. 23,68 mln zł względem kampanii 2024.
-
Zaliczki będą wypłacane od 16 października 2025 r. do 30 listopada. Od 1 grudnia ruszy wypłata pozostałej części.
-
Zaliczka wynosi do 70% płatności bezpośrednich oraz do 85% płatności ONW, ekologicznych i rolno-środowiskowych.
Analiza i komentarz – co to oznacza dla gospodarstwa
Kurs euro i skutki
Zwróćmy uwagę: kurs euro przyjęty przez Europejski Bank Centralny na 30 września 2025 r. wyniósł 4,2698 zł/€, czyli o 1 grosz mniej niż rok wcześniej (4,2788 zł).
Największe zmiany były w porównaniu z 2023-tym rokiem, gdzie kurs wynosił 4,6283 zł/€ — to oznacza osłabienie złotego względem euro, co pośrednio wpływa na realną wartość płatności (i koszt produkcji).
Dla gospodarstw oznacza to: nawet jeżeli stawki nominalnie rosną, to realny efekt może być mniejszy — zwłaszcza jeżeli część kosztów produkcji jest denominowana w walucie lub zależna od importu.
Co zyskują, co tracą gospodarstwa?
-
Gospodarstwa uprawiające strączkowe nasiona, len, konopie włókniste czy truskawki mogą być zadowolone — stawki znacząco wzrosły.
-
Dla standardowych upraw czy dla małych gospodarstw wzrost jest minimalny albo wręcz stoimy w miejscu („płatność dla małych gospodarstw” lekko spadła).
-
Rolnicy, którzy inwestują w obszary ekologiczne, ONW czy planują zwiększyć różnorodność upraw — mogą wykorzystać wyższe latawce wsparcia z ekoschematów.
-
Wypłaty w formie zaliczek pozwalają na szybszy dostęp do środków – co dla płynności gospodarstw ma duże znaczenie. To dobra wiadomość, szczególnie w warunkach podwyższonych kosztów energii, paliw i materiałów.
Wskazówki dla rolników
-
Sprawdź, czy Twoje gospodarstwo spełnia warunki korzystania z wyższych stawek (np. uprawy strączkowe, ekologiczne, truskawki, len) — może być to okazja do zmiany profilu produkcji lub dodania nowych upraw.
-
Rozważ inwestycję w działania ekoschematowe — nawet jeżeli stawki podstawowe nie rosną mocno, to dodatek ekologiczny może być istotny.
-
Zwróć uwagę na terminy — składanie wniosku, spełnianie warunków by móc otrzymać pełną stawkę.
-
Uwzględnij własną ekonomię gospodarstwa: czy wzrost stawki pokrywa wzrost kosztów własnych? Czy zmiana uprawy lub profilu produkcji jest uzasadniona?
-
Pamiętaj o płynności – zaliczki wypłacane wcześniej mogą wymagać wcześniejszego planowania inwestycji czy wydatków w gospodarstwie.
Wnioski
Stawki płatności bezpośrednich na rok 2025 w większości rosną w umiarkowanym tempie, z pewnymi bardzo mocnymi wyjątkami (np. truskawki, len). W praktyce jednak realny efekt dla gospodarstwa będzie zależał od profilu produkcji, kosztów własnych i umiejętności skorzystania z dostępnych form wsparcia — w tym ekoschematów.
Dla gospodarstw zorientowanych na bardziej specjalistyczne uprawy lub ekologiczne działania jest to dobry moment, by przeanalizować możliwości. Z kolei dla typowych gospodarstw zbożowych czy małych gospodarstw mniej zmienionych może to być moment, by rozważyć dywersyfikację lub zmianę strategii produkcyjnej.
