Od 15 marca rolnicy mogą składać wnioski o płatności bezpośrednie za 2023 rok. Jednak tegoroczny nabór znacznie się od poprzednich, gdyż obowiązują nowe zasady, w tym te dotyczące warunkowości czy stosowania ekoschematów.
Kto może ubiegać się o płatności bezpośrednie?
Zgodnie z nowymi regulacjami, o płatności bezpośrednie może wystąpić rolnik aktywny zawodowo, o ile prowadzi działalność rolniczą, a łączna powierzchnia gruntów rolnych,
za które może otrzymać dopłaty wynosi co najmniej 1 ha.
Za rolnika aktywnego zawodowo uznana będzie osoba, która za poprzedni rok otrzymała płatności bezpośrednich nie przekraczające kwoty 5 tys. euro. ARiMR uzna także za rolnika aktywnego zawodowo podmiot, który udowodni, że działalność rolnicza jest jego działalnością przeważającą na podstawie CEIDG lub KRS, albo wykaże, że minimum 1/3 jego przychodu ma źródło w rolnictwie.
Za rolnika aktywnego może być uznana także osoba, która udokumentuje, że suma płatności bezpośrednich, jakie otrzymał za poprzedni rok stanowi co najmniej 5% całości przychodów z działalności pozarolniczej.
Dopłaty bezpośrednie będą także przyznane, nawet jeśli powyższy warunek nie jest spełniony, o ile rolnik spełnia warunki do przyznania płatności związanych z produkcją do zwierząt lub płatności dobrostanowej
lub suma dopłat bezpośrednich jakie mógłby otrzymać jest nie mniejsza niż równowartość 200 euro, czyli około 940 zł.
Co się zmieniło w płatnościach bezpośrednich?
Rolnik, aby otrzymać dopłaty bezpośrednie będzie musiał spełniać nowe zasady warunkowości, czyli normy dobrej kultury rolnej (GAEC – good agricultural and environmental condition of land). Określono łącznie aż 9 norm GACE, w tym te dotyczące utrzymywania trwałych użytków zielonych, zakazu wypalania ściernisk, ustanowienia stref buforowych wzdłuż cieków wodnych czy takie, które budzą najwięcej kontrowersji wśród rolników, czyli zachowanie minimalnej pokrywy glebowej w najbardziej newralgicznych okresach oraz nakaz zmianowania i dywersyfikacji upraw rolnych.
Kolejną nowością jest wprowadzenie tzw. ekoschematów, których realizacja ma pozwolić rolnikom uzyskać wyższe dopłaty bezpośrednie. Łącznie jest aż sześć ekoscehmatów:
- płatności do obszarów z roślinami miododajnymi;
- płatności do rolnictwa węglowego i zarządzania składnikami odżywczymi;
- płatności do integrowanej produkcji roślin;
- płatności do biologicznej ochrony upraw;
- płatności do retencjonowania wody na trwałych użytkach zielonych;
- płatności dobrostanowa.
Co istotne, realizacja ekoschematów jest dobrowolna i rolnik sam musi zdecydować, czy opłaca mu się spełniać bardziej zaostrzone normy środowiskowe, aby uzyskać dodatkową dopłatę.
Następna zmiana w ramach dopłat bezpośrednich jaka obowiązuje od 2023 roku dotyczy płatności redystrybucyjnej. Będzie ona przyznawana gospodarstwom, które liczą poniżej 300 ha i będą naliczane już od 1 ha, a nie jak było dotychczas od 3 ha. Płatność będzie za pierwszych 30 ha. Stawka tej płatności wyniesie 39,1 euro/ha.
W tym roku jednolitą płatność obszarową (JPO) zastąpi podstawowe wsparcie dochodów (PWD), którego stawka została określona na poziomie ponad 115 euro/ha.
Do kiedy i jak złożyć wniosek o płatności bezpośrednie?
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa podaje, że wnioski o dopłaty bezpośrednie za 2023 rok można składać wyłącznie w postaci elektronicznej za pośrednictwem aplikacji eWniosekPlus.
Rolnicy będą mieć czas na złożenie wniosków wraz z załącznikami od 15 marca do 15 maja 2023 r. Jeśli rolnik będzie aplikował o płatności po tym terminie, otrzyma dopłaty pomniejszana o 1 proc. za każdy roboczy dzień opóźnienia.
Ilu rolników wnioskowało o dopłaty za 2022 rok?
Jak podaje ARiMR, wnioski o płatności bezpośrednie za 2022 roku złożyło około 1,265 mln rolników. Do 10 marca 2023 r. z tytułu dopłat bezpośrednich i płatności obszarowych za 2022 rok na konta rolników trafiło ponad 17,8 mld zł.
